Parselasyon planları Kanun ve Yönetmelikte plan olarak ifade edilmektedir. Plan denildiğinde ise düzenleyici nitelikte bir uygulama akla gelmektedir. Parselasyon işlemi unsurları yönünden incelendiğinde de düzenleme boyutunun varlığı inkar edilemez. Ancak bir açıdan bir bölgenin düzenlenmesi niteliğinde olsa da farklı bir açıdan her malik yönünden bireysel ve farklı etkiler doğuran bir uygulamadır.
Parselasyon planları, idare mahkemesi kararlarında bireysel idari işlemler olarak kabul edilmektedir. Bireysel idari işlemler olarak kabulü dava açma süresinin başlangıcını da etkilemektedir. Bu anlamda kanunda öngörüldüğü üzere ilanen tebliğ üzerine dava açma süresinin başladığı her davada kabul edilmemekte, bireysel anlamda tebligat şartı aranmaktadır. Doğrudan mülkiyet hakkını ilgilendirmesi ve bilgi edinme açısından yetersizlikler bulunması göz önüne alınarak öğrenme ve bilgi edinme üzerine açılan davalar süresinde kabul edilmektedir. Bunun yanında ilandan haberdar olunması, itiraz yolunun işletilmesi gibi durumlarda tebligat yapıldığı ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu çerçevesinde dava açılması gerektiği kabul edilmektedir.
Parselasyon işleminde dava açma süresi nasıl belirlenir?
14.02.2020 tarihinde İmar Kanunun 8. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca parselasyon planlarının iptali istemiyle kesinleşme tarihinden itibaren en fazla 5 yıl içerisinde dava açılabilmesi öngörülmüştür. Bu nedenle mevcut davalar dışında yeni açılacak davalarda 5 yıl şartına dikkat edilmesi gerekmektedir.
İlan üzerine açılacak iptal davalarında itiraz edilip edilmemesine göre hareket edilmelidir. Buna göre 30 günlük askı süresi içerisinde itiraz edilmiş ise son ilan tarihinden itibaren 60 gün idarenin cevap vermesi beklenilir. Bu süre içerisinde herhangi bir cevap verilirse cevabın tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde dava açılmalıdır. İdare tarafından herhangi bir cevap verilmemiş ise 60 gün dolduğunda itirazın zımnen reddededildiği kabul edilir ve takip eden 60 gün içerisinde dava açılmalıdır.
30 günlük askı süresinden sonra ilk 60 gün içerisinde itiraz edilmiş ise (idareler bu itirazları genelde süresinde yapılmadığını belirterek incelememektedir) 60 gün boyunca idarenin cevap vermesi beklenir. Herhangi bir cevap verilmez ise 60 gün sonra zımnen reddedildiği kabul edilerek KALAN süre içerisinde dava açılmalıdır. Davalı idarece cevap verilir ise cevabın tebliği üzerine KALAN süre içerisinde dava açılmalıdır.
Bunun yanında, sadece ilanen tebliğ söz konusu ise ve malikler tarafından herhangi bir bilgi sahibi olunmamış ise yeni tapu kaydının düzenlenmesi üzerine 60 gün içerisinde dava açılabileceği gibi, idarelere bilgi edinme kapsamında başvuruda bulunularak detaylı bilgi edinilmesi sonrasında 60 gün içerisinde iptal davası açılabilir. Bu konuda genel dava açma süresine dikkat edilmelidir.