Arazi toplulaştırma uygulamalarının iptali istemiyle İdare Mahkemesine dava açılabilir. Dava açma ehliyeti 2577 sayılı Kanunun 2. maddesi çerçevesinde değerlendirilir.
2577 sayılı İdari Yargılama Kanunu uyarınca idari işlemlerin iptali sitemiyle dava açma süresi 60 gündür. Arazi toplulaştırma uyuşmazlıklarında bu sürenin başlangıcı daha önceki Danıştay tarafından verilen kararlarda, ilan üzerine başlatılmamış, mülkiyet hakkını ilgilendirmesi ve bilgi edinme açısından yetersizlikler içermesi dikkate alınarak davacılara bireysel tebligat yapılması gerekliliği aranmış, bu yapılmamış ise davacının öğrendiğini ileri sürdüğü tarih dikkate alarak belirlenmiştir.
6200 sayılı Kanunun Ek 9. Maddesiyle getirilen yeni kurallara göre ilanen yapılan duyurular tebligat yerine geçer ve ayrıca tebligat yapılmaz. Bunun yanında aynı maddede dava açma süresi konusunda arazi toplulaştırması sonuçlarına karşı; tescil tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde dava açılabileceği öngörülmüştür.
Arazi toplulaştırması uygulamalarında parselasyon planlarının yanı sıra arazi derecelendirme işlemlerinin iptali istemiyle de dava açılabileceği Danıştay’ca kabul edilmektedir.
Dava dilekçelerinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 3. maddesine uygun olması gerekmektedir. Aksi halde idare mahkemesince ilk inceleme aşamasında 2577 sayılı Kanunun 15/d. maddesi uyarınca dilekçenin reddine karar verilebilir. Böyle bir durumda eksiklikler 30 gün içerisinde giderilerek yenileme dilekçesi verilmelidir.
Açılacak davalarda hazırlanacak dilekçelerin 2577 sayılı Kanunun 5. maddesine de uygun olması gerekir. Aksi halde Mahkemece yine 2577 sayılı Kanunun 15/d. maddesi uyarınca dilekçenin reddine karar verilecektir. Buna göre menfaat birlikteliği olan kişiler tek dilekçe ile dava açabilirler. Menfaat birlikteliği olmaması halinde ayrı ayrı hazırlanacak dilekçelerle ayrı ayrı dava açılmalıdır. İki farklı işlemin birlikte dava konusu edilmesi durumu da bu madde çerçevesinde değerlendirilmelidir.
Arazi toplulaştırma uygulamalarının iptali istemiyle açılan davalarda, dava dilekçelerinde 2577 sayılı Kanunun 27. maddesi uyarınca kamulaştırma kararının yürütülmesinin durdurulması talep edilebilir. Yürütmenin durdurulması talebi idare mahkemelerince dava dilekçesi savunmaya çıkartılmadan değerlendirilebildiği gibi, savunma alınması ve bilirkişi incelemeleri sonucunda hazırlanan raporlara dayalı olarak da değerlendirilebilmektedir. Arazi toplulaştırma uygulamalarının iptali istemiyle açılan davalarda verilen mahkeme kararlarına karşı istinaf ve temyiz yoluna başvurulabilir.